Bondelaget og Småbrukarlaget la i dag 27. april fram sitt krav. Staten vil svara med sitt tilbud etter planen 4. mai.
Ramma for kravet er 1,865 mill kr og fordeler seg slik:
Nettoeffekt av tilskotsordningar – friske budsjettmidlar 1.139 mill kr
Auke i avtaleprisar 280 ” ”
Avtalepris melk – overgang til %-toll 340 ” ”
Sum tilskot og auke i avtaleprisar 1.760 ”
Omdisponering av overførte midlar frå 2009 til 2010 60 ”
Inntektseffekt av jordbruksfrådraget 45 ”
Sum 1.865 ” ”
Kravet skal i hovudsak dekka:
• Kompensasjon av kostnadsveksten
• Kronemessig lik inntektsutvikling som andre grupper pluss eit låglønnstillegg.
Ut frå forutsetningane som er lagt vert den kronemessige effekten pr årsverk slik:
Same kronemessige tillegget som andre grupper ca 17.000 kr/årsverk
Pluss låglønnstillegg/delvis tetting av gap ” 10.000 ”
Sum 28.000 kr /årsverk
I kravet er følgjande element prioriterte:
Det er ikkje lagt inn noko form for omfordeling og det er lagt opp til at alle skal få eit løft, men følgjande element er likevel prioriterte
• Styrking av mjølk- og storfekjøttproduksjon
• Overgang frå krone- til prosenttoll for mjølk
• Sikra ei utvikling av distriktsjordbruket bl.a. gjennom ei styrking av fraktordningane
• Høgare verdsetting og meir bruk av beiteresussersane av inn- og utmark
• Rekruttering til ungdom til jordbruket
• Målretting av virkemidlar for å møta klima- og miljøutfordringar
Nødvendige midlar for å dekka opp krav ang. EU sitt Vassdirektivet må tas frå andre budsjettpostar er uttrykt i kravet.
Forslag til endring av målprisane – auke i øre el kr pr l el kg:
Korn - matkveite 5 øre
Bygg 2 øre
Havre 0 øre
Melk med forts kr toll 4 øre
Melk m/%-toll yttarleg 22 øre
Gris 50 øre
Sau/lam 1 kr
Egg 70 øre
Potet 13 øre
Grønsaker 2,8 %
Frukt 3.0%
Andre forslag til endringar:
Jordbruket går inn for å gå over til %-toll på mjølk – med grunnlag i det reknar dei med å kunna auka målprisen med 22 øre ekstra frå 1.juli i år. Det vil utgjera 340 mill kr. i ramma.
Dersom Staten ikkje vil vera med på det må dei auka ramma tilsvarande for å koma likt ut.
Det er ikkje forslag om å bruka midlar til prisnedskriving på korn til kraftfor. For å styrka økonomien til kornprodusentane er det forslag om å eit grunntilskot på 9 øre pr kg levert korn – det utgjer ca 110 mill kr. Det slår og positivt ut på kraftforprisen i det ein unngår auke i kornprisen og med det kraftforprisen.
Frakttilskot kjøtt + 70 mill kr - det er rekna med at det vil gi eit gjennomsnittleg prisauke for alt slakt på ca 30 øre pr kg med følgjande fordeling:
• 21 øre/kr for gris
• 36 øre/kg for storfe
• 53 øre pr for sau/lam
Det er og lagt inn + 8 mill i auka i stedfraktordninga for kraftfor – målet er å få betre utjamning av kraftforprisen.
For grønsaker, frukt og potet er det forslag om å setja ned ei eiga arbeidsgruppe for å sjå på ei eiga ordning for frakttilskot til desse produksjonane.
Kvoteordningar – mjølk – her er det ikkje noko endringsforslag med unnatak av at prisen ved kjøp og sal av mjølkekvote – statlege delen – vert redusert med 50 øre til kr 3,00 pr l. Dessutan er det forslag om å dela Rogaland med Jæren som eiga sone og resten av fylket som eiga sone. I perioden 2004 til 2010 er kvotegrunnlaget på Jæren auka med ca 10 mill liter, men den er redusert med ca 5 mill l i sum for resten av fylket i same perioden.
I kravet er det ikkje teke med at bruk knytta til samdrifter og skal få leiga kvote. Det var med i fjor og staten var ikkje villeg å ta det inn då. NB ville ikkje ta omkamp på det i år, men standpunktet til NB er det same som tidlegare om at desse bruka og bør få leiga kvote, men dei valde å ikkje ta det opp i år for å koma sterkare tilbake med saka seinare ein gong.
Driftstilskotet melk er foreslått auke med 17.000 kr pr bruk.
Tilskudd til husdyr – mjølkeku er auka med1.100 kr pr dyr, for storfe med 53 kr, for mjølkegeit kr 380,, forr ammeku kr 400 opp til 50 dyr, pr vinterfora sau kr 100 opp til 100 sau og 53 kr pr sau for dei neste 100 og 21 kr for dei neste 100 dyra.
Lammeslakt + 20 kr for kvalitet O og betre.
Det er og auke i satsane for utmarksbeitetilskotet og beitetilskotet
Tilskotssatsane for økologisk drift er styrka på fleire punkt, med trend mot at meir vert betalt ut gjennom produksjonen – særleg for korn..
Botnfrådraget er redusert med 1.000 kr til 2.000 kr pr bruk.
Avløysartilskotet – maks sats er auke til 66.000 kr med noko endring og for sjukeavløysing og krav om betre samordning med arbeidsinntekt utanom bruket. Krav om å få innført ei til utbetaling av avløysartilskotet
For tidlegpensjonsordninga er det krav om at dei som nyttar seg av tidlegpensjonsordninga for landbruk også kan får fleksibel alderspensjon samtidig – slik det er og for andre partar frå 1.jan 2011.
Eigen rekrutteringspakke med følgjande element:
• Ei rekrutterings/ungdomspakke på 50 % av grunnlaget for produksjonstilskota oppad til 50.000 pr bruk i 3 år for nye brukarar og når den nye bonden er under 35 år.
• Ei generell styrking av velferdsordninga og ei ekstra utbetaling i januar for å styrka likviditeten
• Pluss fleire element
Tiltakspakke – det er forslag om at det skal utarbeidast eit opplegg med tiltakspakka for investeringar i mindre driftsbygningar for grovforbasert husdyrhald. Tiltakspakka forutset finansiert utafor inntektsramma til jordbruket og skal gå over 4 år – 2011 – 2014. Forhandlingsutvalet ber om at det vert avsett 100 mill kr pr år til dette.
Dette er berre nokre av hovudpunkta i det rundt 100 sides dokumentet som du finn i sin heilhet på Bondelaget sine heimesider.
Viktige punkt kan vera utegløymde så noko fullstendig oppsummering utgjer det seg ikkje for, men vonaleg ei hjelp.
Stavanger 27. april 2010
Oppsummering av landbruket sitt kravdokument
Bondelaget og Småbrukarlaget la i dag 27. april fram sitt krav. Staten vil svara med sitt tilbud etter planen 4. mai.
Ramma for kravet er 1,865 mill kr og fordeler seg slik:
Nettoeffekt av tilskotsordningar – friske budsjettmidlar 1.139 mill kr
Auke i avtaleprisar 280 ” ”
Avtalepris melk – overgang til %-toll 340 ” ”
Sum tilskot og auke i avtaleprisar 1.760 ”
Omdisponering av overførte midlar frå 2009 til 2010 60 ”
Inntektseffekt av jordbruksfrådraget 45 ”
Sum 1.865 ” ”
Kravet skal i hovudsak dekka:
· Kompensasjon av kostnadsveksten
· Kronemessig lik inntektsutvikling som andre grupper pluss eit låglønnstillegg.
Ut frå forutsetningane som er lagt vert den kronemessige effekten pr årsverk slik:
Same kronemessige tillegget som andre grupper ca 17.000 kr/årsverk
Pluss låglønnstillegg/delvis tetting av gap ” 10.000 ”
Sum 28.000 kr /årsverk
I kravet er følgjande element prioriterte:
Det er ikkje lagt inn noko form for omfordeling og det er lagt opp til at alle skal få eit løft, men følgjande element er likevel prioriterte
· Styrking av mjølk- og storfekjøttproduksjon
· Overgang frå krone- til prosenttoll for mjølk
· Sikra ei utvikling av distriktsjordbruket bl.a. gjennom ei styrking av fraktordningane
· Høgare verdsetting og meir bruk av beiteresussersane av inn- og utmark
· Rekruttering til ungdom til jordbruket
· Målretting av virkemidlar for å møta klima- og miljøutfordringar
Nødvendige midlar for å dekka opp krav ang. EU sitt Vassdirektivet må tas frå andre budsjettpostar er uttrykt i kravet.
Forslag til endring av målprisane – auke i øre el kr pr l el kg:
Korn - matkveite 5 øre
Bygg 2 øre
Havre 0 øre
Melk med forts kr toll 4 øre
Melk m/%-toll yttarleg 22 øre
Gris 50 øre
Sau/lam 1 kr
Egg 70 øre
Potet 13 øre
Grønsaker 2,8 %
Frukt 3.0%
Andre forslag til endringar:
Jordbruket går inn for å gå over til %-toll på mjølk – med grunnlag i det reknar dei med å kunna auka målprisen med 22 øre ekstra frå 1.juli i år. Det vil utgjera 340 mill kr. i ramma.
Dersom Staten ikkje vil vera med på det må dei auka ramma tilsvarande for å koma likt ut.
Det er ikkje forslag om å bruka midlar til prisnedskriving på korn til kraftfor. For å styrka økonomien til kornprodusentane er det forslag om å eit grunntilskot på 9 øre pr kg levert korn – det utgjer ca 110 mill kr. Det slår og positivt ut på kraftforprisen i det ein unngår auke i kornprisen og med det kraftforprisen.
Frakttilskot kjøtt + 70 mill kr - det er rekna med at det vil gi eit gjennomsnittleg prisauke for alt slakt på ca 30 øre pr kg med følgjande fordeling:
· 21 øre/kr for gris
· 36 øre/kg for storfe
· 53 øre pr for sau/lam
Det er og lagt inn + 8 mill i auka i stedfraktordninga for kraftfor – målet er å få betre utjamning av kraftforprisen.
For grønsaker, frukt og potet er det forslag om å setja ned ei eiga arbeidsgruppe for å sjå på ei eiga ordning for frakttilskot til desse produksjonane.
Kvoteordningar – mjølk – her er det ikkje noko endringsforslag med unnatak av at prisen ved kjøp og sal av mjølkekvote – statlege delen – vert redusert med 50 øre til kr 3,00 pr l. Dessutan er det forslag om å dela Rogaland med Jæren som eiga sone og resten av fylket som eiga sone. I perioden 2004 til 2010 er kvotegrunnlaget på Jæren auka med ca 10 mill liter, men den er redusert med ca 5 mill l i sum for resten av fylket i same perioden.
I kravet er det ikkje teke med at bruk knytta til samdrifter og skal få leiga kvote. Det var med i fjor og staten var ikkje villeg å ta det inn då. NB ville ikkje ta omkamp på det i år, men standpunktet til NB er det same som tidlegare om at desse bruka og bør få leiga kvote, men dei valde å ikkje ta det opp i år for å koma sterkare tilbake med saka seinare ein gong.
Driftstilskotet melk er foreslått auke med 17.000 kr pr bruk.
Tilskudd til husdyr – mjølkeku er auka med1.100 kr pr dyr, for storfe med 53 kr, for mjølkegeit kr 380,, forr ammeku kr 400 opp til 50 dyr, pr vinterfora sau kr 100 opp til 100 sau og 53 kr pr sau for dei neste 100 og 21 kr for dei neste 100 dyra.
Lammeslakt + 20 kr for kvalitet O og betre.
Det er og auke i satsane for utmarksbeitetilskotet og beitetilskotet
Tilskotssatsane for økologisk drift er styrka på fleire punkt, med trend mot at meir vert betalt ut gjennom produksjonen – særleg for korn..
Botnfrådraget er redusert med 1.000 kr til 2.000 kr pr bruk.
Avløysartilskotet – maks sats er auke til 66.000 kr med noko endring og for sjukeavløysing og krav om betre samordning med arbeidsinntekt utanom bruket. Krav om å få innført ei til utbetaling av avløysartilskotet
For tidlegpensjonsordninga er det krav om at dei som nyttar seg av tidlegpensjonsordninga for landbruk også kan får fleksibel alderspensjon samtidig – slik det er og for andre partar frå 1.jan 2011.
Eigen rekrutteringspakke med følgjande element:
· Ei rekrutterings/ungdomspakke på 50 % av grunnlaget for produksjonstilskota oppad til 50.000 pr bruk i 3 år for nye brukarar og når den nye bonden er under 35 år.
· Ei generell styrking av velferdsordninga og ei ekstra utbetaling i januar for å styrka likviditeten
· Pluss fleire element
Tiltakspakke – det er forslag om at det skal utarbeidast eit opplegg med tiltakspakka for investeringar i mindre driftsbygningar for grovforbasert husdyrhald. Tiltakspakka forutset finansiert utafor inntektsramma til jordbruket og skal gå over 4 år – 2011 – 2014. Forhandlingsutvalet ber om at det vert avsett 100 mill kr pr år til dette.
Dette er berre nokre av hovudpunkta i det rundt 100 sides dokumentet som du finn i sin heilhet på Bondelaget sine heimesider.
Viktige punkt kan vera utegløymde så noko fullstendig oppsummering utgjer det seg ikkje for, men vonaleg ei hjelp.
Stavanger 27. april 2010
shh